Δυὸ τραῖνα στὰ Τέμπη*

Χθὲς ψάχναμε τὸν ὕπνο στὴ γραμμὴ

καθὼς τρέχαμε πρὸς Θεσσαλονίκη.

Δὲν βρήκαμε μανούλα μου ἀφορμὴ

νὰ ποῦμε 'καληνύχτα' τρυφερή.

Ἀργά, κι ἤτανε Καθαρὰ Τρίτη.

Χθὲς σὲ λαχτάρησα μανούλα μου γλυκειὰ

πού'φτασε ὁ συριγμὸς ὡς καὶ τ'αὐτιά σου.

Ἐγὼ εἶδα τὸ φῶς σὰ σκοτεινιὰ

κι ἐσένα σπάραξ' ἡ καρδιά σου.

Δὲν πρόκαμα στὴν πόλη ν'ἀνεβῶ

κι ἄς ἔτρεχα καὶ μὲ διακόσια

γιατὶ μὲ ζήλεψε τὸ χόρτο τ'ἀκριβό,

τὴ γῆ σκεπάζει,

τώρα μ'ἀγκαλιάζει, ἔχεις δυὸ γρόσια;

Δυὸ γρόσια μοῦ ζητάει κι ἀλυχτᾶ

ὁ μαῦρος τοῦ κατώκοσμου ὁ ἀφέντης.

Μανούλα, αὐτὴ τὴν Πασχαλιὰ

φόρα λευκὰ νὰ φουρκιστεῖ ποὺ φέγγεις.

* τιμητικὴ διάκριση στοὺς 38ους Δελφικοὺς Ἀγῶνες Ποίησης

Νόμιζα

Νόμιζα πὼς ἤξερα νὰ γράφω

    μέχρι ποὺ ἔμαθα νὰ διαβάζω.

Νόμιζα πὼς ἤξερα νὰ μιλῶ

    μέχρι ποὺ ἄρχισα νὰ ἀκούω.

Νόμιζα πὼς πίστευα

    μέχρι ποὺ μὲ πίστεψες.

Νόμιζα πὼς ἀγαποῦσα

    μέχρι ποὺ συνήθισα νὰ μὲ μισοῦν.

Νόμιζα πὼς ζοῦσα

    μέχρι ποὺ πέθανα.

Μαγκιά

Το Χριστό δεν Τον προσεγγίζουμε με μαγκιά μα με ταπείνωση.

Γι'αυτό σου είπα απόψε να βγάλεις το χέρι απ'την τσέπη καθώς λιτανεύαμε τον επιτάφιο.

Σήμερα δεν κηδεύαμε ένα μάγκα. Κηδεύαμε ένα βασιλιά.

Σήμερα δεν κηδεύαμε τον Che μα τον πατέρα μας.

Έτσι θα Τον δούμε στη δεύτερή Του παρουσία. Γυμνό από τα ανθρώπινα και ντυμένο τη δόξα.

Τότε με τη μαγκιά θα σταθείς απέναντί Του; Θα τρέμουν τα πόδια σου και η καρδιά σου από τη συνειδητοποίηση του πόσο μικρός είσαι.

Κι εσύ μικρός κι εγώ μικρός. Μα τουλάχιστον κατάλαβέ το από τώρα. Στο Χριστό δεν περνούν μαγκιές. Αν θέλεις να περάσεις τη χαμηλή πόρτα πρέπει να Του μοιάσεις. Κι αν θέλεις να Του μοιάσεις πρέπει να είσαι αληθινός. Χωρίς attitude, χωρίς προσποίηση, γυμνή ψυχή και αδέσμευτα χέρια για να μπορέσεις να κρατηθείς απ'το δικό Του το χέρι.

Καλή ανάσταση, Ν.

δισμύριοι δύσμοιροι

Ἔχουμε χάσει τὴν αἰδὼ

καὶ εἶναι πράγμα λυπηρὸ

ὠμόφορο ἀρχιερατικό,

Ἐλπιδοφόρε!

νὰ συγχαίρει τὴν εὐνὴ

δύο ἀνδρῶν τὴν βδελυρὴ

ποὺ ἀδιάντροπα κυκλοφορεῖ

σ'ὅλα τὰ fora.

Πῶς προσκαλεῖς, μὲ τὶ καρδιὰ

Αὐτὸν ποὺ ἔπλασε παιδιὰ

νὰ δεῖ σὲ χέρια πορνικὰ

δυὸ βαπτισμένους;

Μείγνυται τὸ σκότος  μὲ τὸ φῶς;

Ἤ θαρρεῖς πὼς ὁ Θεὸς

μαζὶ μὲ τὸ ἄφατο ἔλεος

μασάει χόρτους;

Ἀλλοίμονο, στὸν Ἐλεγκτὴ

τὴν ὥρα ἐκείνη τὴ φρικτὴ

ἔχεις τὶ ἀπολογηθεῖ

misericordus;

"καὶ οἶδεν ὁ Θεὸς ὅτι καλόν"

Κατά στάδια της δημιουργικής Του εργασίας ο τριαδικός Θεός επιβεβαιώνει το αγαθό αποτέλεσμα της δημιουργίας. 'και οίδεν ο Θεός ότι καλόν', 'και οίδεν ο Θεός ότι καλόν', 'και οίδεν ο Θεός ότι καλόν'. Με αυτό τον τρόπο επισφραγίζει την ευαρέσκειά Του και την ανάπαυσή Του στην κτίση η οποία φέρει την πλήρωσή της διά του 'είπεν ο Θεός'. Πράγματι, 'είπε και εγεννήθησαν, ενετείλατο και εκτίσθησαν'. 

 Δεν θα μπορούσε εξ αγαθού Θεού να υπάρξει μη αγαθή δημιουργία, ωστόσο, μοιάζει επιβεβλημένο να ακουστεί. Να ακουστεί σε επίπεδο οντολογικό ότι 'καλόν'. Τη δύναμη αυτής της οντολογικής θέσης την φέρει το ρήμα 'οίδε'. Γνωρίζει, έχει επιστασία και προσωπική εμπειρία. Δεν μπορεί κανείς να αντείπει περί τούτου. Αυτού του είδους η 'γνώση' η οντολογική, απαντάται και στο δένδρο της γνώσεως του καλού και του κακού. Ο πρωτόπλαστος δεν έχει εμπειρία μέχρις ότου γευθεί του καρπού του. Τότε διανοίγονται οι οφθαλμοί του και έχει οντολογική εμπειρία της ύπαρξεώς του και της γυμνότητός του. Είναι γυμνός έναντι του θείου. Αλλ' όχι εξαχριωμένος. 

 Μπορεί και μετά την πτώση να έχει εμπειρία του αγαθού και του κακού, των αγγελικών δυνάμεων όπως το χερουβείμ που φυλάσσει την είσοδο στην Εδέμ. Μετέχει δηλαδή του κριτηρίου της εμπειρικής γνώσεως. 

 Αυτή η εμπειρική γνώση τον προφυλάσσει και τον κατευθύνει. Γνωρίζει αν η θυσία του είναι αρεστή προς το Θεό, αν είναι δηλαδή αγαθή. Παράγει πολιτισμό σύμφωνα με το εσωτερικό του αυτό κριτήριο. 

 Αυτό το εσωτερικό κριτήριο του αγαθού Ισραηλίτη είναι που κάνει και τον Ναθαναήλ να αναφωνήσει: 'Συ ει ο Υιός του Θεού, συ ει ο βασιλεύς του Ισραήλ'.

 Και μετά, κάπου το χάνουμε; Ζούμε μόνο στον αισθητό κόσμο και όχι στον υπεραισθητό; Προσεγγίζουμε τα μυστήρια με πίστη αλλά όχι με βίωμα εμπειρίας; Δεχόμαστε τον καθαγιασμένο άρτο ως Σώμα Χριστού αλλά δεν είμαστε σε θέση να το διατρανώσουμε εξ ιδίας εμπειρίας; 

 Απολλωμένου του κριτηρίου είμαστε έρμαια των απόψεων των 'ειδικών' άλλων. Πώς μπορούμε να αντειπούμε περί της καθαρότητος του ναού και της μη μολυσματικής μετάδοσης νοσημάτων διά της λαβίδος όταν δεν βλέπουμε τ ί π ο τ ε; Είναι δυνατή η πίστη και η εμπειρία των παλαιών πατέρων να συγκρατήσει το νου από την υπακοή στη λοιμωξιολογία; Γι αυτό και περίλυποι ακούμε από στόματα λειτουργούντων ... ως εάν έχωσι οφθαλμούς και δεν βλέπωσι.

 Αντίστοιχα, τα έργα των ανθρώπων, τα σκευάσματα της μοριακής βιολογίας τα αποκαλούμε συλλήβδην ως 'αγαθά'; Με ποιο κριτήριο; Αυτό που απωλέσαμε; Τουλάχιστον ας δηλώσουμε άγνοια. Είναι φοβερό να χρησιμοποιήσουμε γι'αυτά τον όρο 'αγαθό' ως εάν προέρχονται εκ του αγαθού Θεού. 

 Καλύτερα να μην ομιλούμε παρά να ομιλούμε αυθαιρέτως. Και αν εύρομε έναν 'εμπειρικό' να τον φέρουμε εις το μέσον και αυτού να ακούσομε. Επειδή η Εκκλησία έχει κριτήριο και αυτό είναι κριτήριο αληθείας.

Les personnes non vaccinées seront considérées comme des surhumains pour deux raisons: la 1ère raison: Il faut un effort surhumain pour résister à la pression qui vous entoure pour se faire vacciner. 2ème raison: Le sang et le matériel vital des non vaccinés vaudront leur pesant d’or car il sera très rare d’avoir un corps non pollué par la protéine spike du vaccin.

΄όστις φθείρει τον ναόν του Θεού φθερεί τούτον ο Θεός' Α΄ Κορ. 3:17

Μας δίδεται εδώ η απάντηση εάν είναι δογματικό θέμα ή όχι επέμβαση στο σώμα μας το οποίο αποτελεί ναό του αγ. Πνεύματος, ναό του Θεού. Ο απόστολος Παύλος είναι ξεκάθαρος για την πνευματική διάσταση της φθοροποιού επεμβάσεως του ανθρώπου στο ίδιο του το σώμα. Η καταστροφή του σώματος επέχει την ολική καταστροφή από τον ίδιο το Θεό. Και δυο στίχους παρακάτω λέει ο Απόστολος και τα εξής: 'Μηδείς εαυτόν εξαπατάτω· ει τις δοκεί σοφός είναι εν υμίν εν τω αιώνι τούτω, μωρός γενέσθω, ίνα γένηται σοφός.' Η σοφία του ανθρώπου, συνολικά λεγόμενη σήμερα 'επιστήμη', έχει εκφύγει των ορίων της και έχει θεοποιηθεί. Δεν αντιστρατεύεται απλώς το Θεό. Τον αντικαθιστά στο νου των αδιάκριτων ακολούθων της. Και αν ο Θεός είναι ικανός σε μία θρησκεία για την επίλυση όλων των προβλημάτων των μελών της αγίας κοινότητάς Του, τώρα αυτό το ρόλο τον έχει αναλάβει η επιστήμη. Για τον ακόλουθο τής επιστήμης δεν υπάρχει άλυτο ζήτημα. Είναι απλά θέμα χρόνου. Ακούμε πως η αύξηση του προσδόκιμου της ζωής του ανθρώπου είναι θέμα χρόνου. Η διατήρησή του επί της γης επ'άπειρον και αυτό θέμα χρόνου. Πόσο μάλλον η εύρεση προστασίας από υπάρχουσες νόσους. Θέμα χρόνου. Τι ξεχνάμε; πως ακόμη και εάν η επιστήμη έχει συμβάλλει στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή δεν είναι αυτή η δημιουργός της ζωής. Πώς ακόμη και αν προσομοιώσει μορφές ζωές με αυτές που υπάρχουν στη φύση δεν κατέχει πλήρως τους μηχανισμούς λειτουργίας τους. Πώς εάν παράξει βιολογικά όπλα δεν είναι βέβαιο ότι μπορεί και να τα εξουδετερώσει. Κανένας ας μην εξαπατά τον εαυτό του νομίζοντας πως είναι σοφός. Γιατί; απαντά ο ίδιος Απόστολος: 'η γαρ σοφία του κόσμου τούτου μωρία παρά τω Θεώ εστι. γέγραπται γαρ· ο δρασσόμενος τους σοφούς εν τη πανουργία αυτών.' Δύο τινα: είτε ο Θεός έχει δώσει τη σοφία και την επιστήμη, οπότε δεν είναι πανουργία, είτε η σοφία και η επιστήμη δεν είναι εκ Θεού αλλά κοσμική και ίσως και πονηρή, οπότε ιστάμενη μπροστά στη δημιουργική και συντηρητική σοφία του Θεού είναι μωρία. Πόσο σοφή είναι η τελευταία στροφή του ποιήματος 'Ο μαθητευόμενος του μάγου' του Goethe. 'Denn als Geister ruft euch nur zu seinem Zwecke, erst hervor der alte Meister.' Ο κύριος των πνευμάτων, μόνο αυτός, μπορεί να τα υποτάξει. Όταν ο άνθρωπος γίνεται μαθητευόμενος μάγος (συνέντευξη Luc Montagnier στο γαλλικό κανάλι FranceSoir) ψωνίζει από κατάστημα μη εγκεκριμένων ειδών, αλλιώς, ψωνίζει θάνατο. Ας αγαπήσουμε και μια φορά τον εαυτό μας όπως μας αγάπησε ο Θεός. Ο Δημιουργός και συντηρητής του σύμπαντος κόσμου. Ας αφήσουμε σε Αυτόν και το θέλειν και το ενεργείν. Τα λοιπά είναι εκ του πονηρού.

για τον π. Ανδρέα

Γίνεσαι λοιπόν πενηνταενός

κι ήρθε της αλήθειας ο καιρός,

μέτρησες τα λάθη σου,

ψήφισες τα πάθη σου,

είπες 'δεν ανήκω κανενός'.

Φύτρωσες σε μια χαμομηλιά

κι έκανες λουλούδια και τσαμπιά

τώρα λες ΄ξερίζωσε!,

άλλος σπόρος ρίζωσε

μέσα στην ανήσυχη καρδιά'.

Έφαγες ψωμί το πιο γλυκό

με κρασί μειγμένο και νερό,

τώρα άλλα ρέματα

που ξεπλένουν αίματα

σαν να βρήκες έκανες, θαρρώ.

Πίστεψε για χάρη σου ο ντουνιάς,

είπε 'θεία τρέλλα κουβαλάς'

τώρα το μποστάνι Του

που θα γίνει αλάνι του,

πες μου αλήθεια πόσο το πονάς;

Γίνεσαι λοιπόν πενηνταενός.

Κι έπρεπε να γίνει κουρνιαχτός;

Με λευκό πουκάμισο

ύψωσες παράμεσο

-κάνε λίγο κράττει ο καιρός!

Is Mars habitating too costly a project to turn it into "Gipsies Land'?

Habitating Mars seems to be made feasible within the next century. Elon Musk hopes to live and die on Mars after the first launch towards the red planet is about to take place within a couple of years from now. Tycoons of the earthly world consider escaping a nuclear habitat, result of WWIII, to a more friendly planet. But, why Mars? How about the more approachable luna? Perhaps it's already taken?

Mars has excited the space industry of three earthly states: USA, China and UAE. Do they know better? Possibly. The moon has been too close to Earth not to fall into the manipulation of those observing it as a space weapon or space base. Moreover, some say it's already obsolete.

The trip to Mars takes 130 to 260 earthly days and no one knows if it's worth taking the risk. Therefore, Mars is something similar to Antarctica; a place for discovery arranged for those with a scientific purpose. But what next? Will it turn to something like Australia? i.e. a continent to be used as a prison colony? How would you persuade a Earthian to become a Martian? Unless there is the lure of freedom or the promise of a wonderland? To that respect men of no land would push and shove to gain a seat to the shuttle which would lead them to the Mars experiment.

And then comes the issue of cost. Is it worth financing the habitation a planet with the "scum" of the Earth? Would the lonely Red be kept for a surviving elite or take the space travel risk seriously into consideration and fill the space with Laikas? If they make it, so be it. If not, no big deal. Some have to die for the implementation of knowledge.

Mars is less than a year afar. Applications for taking the one-way trip are about to be announced. Be vigilant.

η λαβίς η μυστική η τον άνθρακα Χριστόν

"επειδή ... και Έλληνες σοφίαν ζητούσιν, ημείς δε κηρύσσομεν Χριστόν εσταυρωμένον, ... Έλλησι δε μωρίαν, αυτοίς δε τοις κλητοίς,... Χριστόν Θεού δύναμιν και Θεού σοφίαν" (Α΄ Κορ. 1:22-23).

Ό,τι αντιμετώπισε ο απ. Παύλος ευαγγελιζόμενος τὸ Χριστὸ στην Ελλάδα αντιμετωπίζει και η σύγχρονη θεολογία μπροστά στη δύναμη του ελληνικού λόγου. Ο λόγος -εν πολλοίς ο αριστοτελικός- τροφοδότησε την ευρωπαϊκή σκέψη και η λογική διέπει έκτοτε κάθε επιστημονική δραστηριότητα. Τα πορίσματα της θεάς επιστήμης και ο πειραματικός τρόπος με τον οποίο καταλήγει σε αυτά καθορίζουν εν πολλοίς την ανθρώπινη συμπεριφορά. Ό,τι είναι επιστημονικό είναι λογικό και ό,τι είναι λογικό είναι ορθό.
Κατά συνέπεια, ο τρόπος μετάδοσης των ιών -και εν προκειμένω του κορωνοϊού- από τα στοματικά υγρά τα οποία έρχονται σε επαφή με επαναχρησιμοποιούμενο κουτάλι δεν δύναται να αμφισβητηθεί, είτε πρόκειται για κοινό κουτάλι του εμπορίου είτε για τη λαβίδα του αγίου ποτηρίου. Αυτό λέει η επιστήμη. Και αξιώνει να εισακουστεί σε πιστούς και απίστους επειδή η υπόθεση της δημόσιας υγείας είναι ευθύνη του καθενός, πιστού και απίστου, χριστιανού και αθέου.
Εάν τολμήσει κάποιος επιστήμων να εκφράσει αμβισβήτηση αυτής της αρχής, λόγω προσωπικής πίστης, αλλοιώνει τον τρόπο λειτουργίας της επιστήμης η οποία δεν γνωρίζει το μεταφυσικό αν υπάρχει ή όχι και εφόσον δεν το γνωρίζει δεν μπορεί να προσδιορίσει τα συμπεράσματά της με βάση αυτό. Η επιστήμη είναι θεολογικώς αγνωστικίστρια.
Εάν το μεταφυσικό ήταν προσληπτό και αισθητό, θα το έβαζε στο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο, θα πειραματιζόταν μαζί του πολλάκις, θα το παραγοντοποιούσε και θα εξήγαγε ανάλογα συμπεράσματα. Μια τέτοια κατεύθυνση φαίνεται να ακολουθεί η μετασοβιετική Ρωσία. Έχουμε ακούσει για ανάλυση του αγιασμού σε σχέση με το μη ευλογημένο νερό κ.ο.κ. Αλλά, τα επιστημονικά πρωτόκολλα -αυστηρά ως είναι- θα ήθελαν πολύμηνα πειράματα με την αγία λαβίδα και τη θεία Κοινωνία για να διαπιστώσουν κατά πόσον όντως δεν μεταδίδεται ο ιός. Το πράγμα ακούγεται σόλοικο όμως έτσι λειτουργεί η επιστήμη. Θέτει τα πάντα υπό έρευνα. Όμως, τίθεται το μυστήριο σε έρευνα και πόσο διατεθειμένη είναι η κοινωνία των πιστών να το επιτρέψει;
Ας επιστρέψουμε στον απ. Παύλο. Από τον ευαγγελισμό του στην Αθήνα εισέπραξε τη θυμηδία και δυο-τρεις πιστούς, μεταξύ των οποίων τον αρεοπαγίτη Διονύσιο. Τι είναι αυτό που ανήρεσε στο Διονύσιο τη λογική και δέχθηκε Θεό σταυρούμενο, κάτι το οποίο είναι 'μωρία' = ανοησία για κάθε εχέφρονα Έλληνα; Λέγεται ότι, ευρισκόμενος στην Ηλιούπολη της Αιγύπτου, είδε το φυσικό γεγονός της απότομης σκοτεινιάς στον ουρανό στις τρεις το μεσημέρι. Ακούγοντας το κήρυγμα του Παύλου το συνέδεσε με το γεγονός της Σταυρώσεως. Ήταν λοιπόν ο Διονύσιος δεισιδαίμων, ή μήπως σκεπτόμενος επιστημονικά είχε και αυτός αναπάντητα ερωτήματα;
Η εξάρτηση από τη λογική δεν συνεπάγεται πανγνωσία. Αντιθέτως, η κατάφαση του λόγου εμπεριέχει την υποψία ότι ίσως υπάρχει και κάποιος 'κρείττων' λόγος ο οποίος εξηγεί τα πράγματα αρτιότερα. Αυτόν τον κρείττονα λόγο προσοικειώθηκε ο Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης. Και όχι μόνον αυτός. Ελεύθερα σκεπτόμενο ολόκληρο έθνος μετέστη από τον εμπειρικό λόγο στο κρείττονα λόγο ώστε σήμερα να λατρεύει λογικά. Δεν έχει πάψει φυσικά η μερίδα εκείνη που είναι αγγιστρωμένη στην εμπειρική λογική και πέραν αυτής δεν αναγνωρίζει καμμία άλλη. Δεν έχουμε απαίτηση να κάνει την υπέρβαση. Μόνο να επιτρέψει το επιστημονικό ερώτημα. 

Κορωνοϊολογίας το ανάγνωσμα

Εν αρχή ην η Κίνα. Και ανδρώθηκε οικονομικά και απέκτησε υπολογίσιμη πολεμική μηχανή η Κίνα. Και ήθελε εξάπαντος να άρχει. Αναζητούσε ευκαιρίες και μεθόδευε σχέδια επί χάρτου. Ασφυκτιούσε και ζητούσε ζωτικό χώρο. Βραχυπρόθεσμα κοιτούσε προς τη Σινική Θάλασσα. Μακροπρόθεσμα υπέβλεπε τη Σιβηρία. Ήταν ικανή να διαβεί τον Τίγρη και να φθάσει ως τα Ιεροσόλυμα. Έσφιζε από αίμα που δεν λόγιζε θυσία το να ξοδευτεί.

Και τότε ήρθε ο κορωνοϊός. Ξεχασμένος σ'ένα ντουλαπάκι ξύπνησε, όχι για να πάρει στον τάφο τα εκατομμύρια των Κινέζων. Ξύπνησε για να αφυπνίσει τα εκατομμύρια των Κινέζων. Να μην συναινέσουν σε μία αιματοχυσία. Να ρίξουν τα μάτια από τις μακρυνές βλέψεις στις κοντινές ανάγκες. Ν΄αφήσουν τα Ιεροσόλυμα και να κοιτάξουν την Γουάν. Ήταν καλούλης ο ιούλης. Αλλά δεν είχε άλλο τρόπο να δράσει. Φορούσε κορώνα δηλώνοντας πως είναι και αυτός βασιλιάς. Βασιλιάς εξισορροπιστής. Όχι βασιλιάς των φιδιών και των νυχτερίδων. Παλαιός Κινέζος βασιλιάς που αγαπά το λαό του και θέλει να αποτρέψει την εξολόθρευσή του.

Αλλά είχε μόνο ένα χρονικό παράθυρο δράσης. Μέχρι το Πάσχα. Μετά θα ξανάμπαινε στο κουτάκι του για να έρθει ο άλλος βασιλιάς. Ο Βασιλεύς των βασιλέων. Ταπεινός και ανεκτικός. Δεν αποκτείνει τον αλαζόνα αλλά περιμένει τη μετάνοιά του. Και παρανόησε τον βασιλιά Αυτό η Κίνα. Και ξανασήκωσε άφρονα κεφαλή.

το αληθεύειν εν αγάπη

Η Αλήθεια είναι ο Ίδιος ο Χριστός. Το Πνεύμα οδηγεί την Εκκλησία του Χριστού εις πάσαν την αλήθειαν ώστε όποιος αληθεύει, αληθεύει εν Χριστώ.

Αλήθεια δεν είναι απλώς το μη ψεύδος ή το μη λάθος. Αλήθεια είναι η οντολογική ένωση με τον όντως αληθινό Θεό. Γι΄αυτό και η αλήθεια στα εκκλησιαστικά πράγματα δεν είναι αποκεκομμένη της Αγάπης, που είναι, πάλι, ο Χριστός. Δεν μπορεί κανείς να αληθεύει παρά μόνο εν αγάπη. Εάν αληθεύει, αλλ'όχι εν αγάπη, τότε η 'αλήθειά' του παύει να απορρέει από την ένωσή του με το Χριστό και είναι δικαίωμα, αλλά όχι αλήθεια.

Τα δικαιώματά τους τα κράτη τα στηρίζουν με διάφορες μεθόδους. Με ευθεία αντιπαράθεση, διά της διπλωματικής οδού, δημιουργώντας συμμαχίες, με οικονομικά ή άλλα αντίμετρα. Έτσι προστατεύουν την 'αλήθειά' τους.

Στα εκκλησιαστικά πράγματα όποιος αληθεύει λειτουργεί εν τω αληθεύοντι εν αυτώ Πνεύματι. Και το αληθεύον Πνεύμα λειτουργεί εν Χριστώ. Και ο Χριστός είναι ο Αγάπης. Αλλ' η αγάπη ου ζηλοί, ου παροξύνεται, ουκ ασχημονεί, ου ζητεί τα εαυτής. Όπως ο Κύριος. Στην εν κόσμω βιοτή Του δεν παροξύνθη, δεν ασχημόνησε, δεν ζήτησε τα Εαυτού. Δεν ζήτησε τα δίκαιά Του. Στάθηκε σε κριτήριο και δεν έφερε συμμάρτυρες τα τάγματα των αγγέλων. Αφόπλισε τη χείρα των Αποστόλων από τη μάχαιρα. Δεν έστησε μερίδα υποστηρικτών Του μέσα στο Σαχεντρίν. Δεν κάλεσε τον Πατέρα σε ανατροπή της σκευωρίας, της συκοφαντίας και της καταδίκης.

Υπέμεινε. Κατεδικάσθη. Εξήλθε του κόσμου και εισήλθε στον Άδη. Πήρε μαζί τα δίκαιά Του στον Άδη. Και ανέμενε στον Άδη έως την τρίτη ημέρα. Όταν δε εξήλθε του Άδου νικηφόρος, ούτε τότε ζήτησε την παγκόσμια δικαίωσή Του. Ώστε να έρχεται ο κόσμος προς Αυτόν, που είναι η Αλήθεια, και να μην δυναστεύσει η αλήθεια τον κόσμο. Επειδή η δυναστεία δεν μπορεί να είναι αλήθεια. Επειδή η δυναστεία δεν είναι αγάπη. Και ο Θεός αγάπησε τον κόσμο. 

Άλλος δυναστεύει τον κόσμο. Και η δυναστεία του θα φτάσει να γίνει καταδυνάστευση. Ώστε αν είχε ένα δίκαιο - την κατά καιρούς στροφή του αθρώπου προς αυτόν - η καταδυνάστευση τον κάνει να χάνει το δίκαιό του, επειδή ποιος μπορεί να απολαύσει εν δεσμοίς;

Ώστε η πορεία του αληθεύοντος εκκλησιαστικού να είναι: αληθεύω. προσβάλλεται η αλήθειά μου, τα δίκαιά μου; =>υπομένω εν αγάπη, δεν παροργίζομαι, αναζητώ τα δίκαιά μου εν αγάπη, αναμένω την τρίτη ημέρα.

Δεν αληθεύω; = έχω απωλέσει την αγάπη => επιζητώ την επιστροφή στην αγάπη=> επιστρέφω στην αλήθεια=>λειτουργώ εν αληθεία και αγάπη.

Παραγγελιά του Γιώργου του ελεγκτή στα τραίνα

Κερκόδρομε που άφησες και διάβηκε
το χθαμαλό της φιλαργυρίας πάθος
την κέδρινη πορτάρα μου σαν θώριασε
εσάστισε, μα δεν είχε κάμει λάθος.

Ζητούσα της ματιάς του το ιλαρό θώπευμα
και πίσω από το κλειδόνι κι αν στεκόμουν
παρακαλούσα τ'ασημί φιδίσιο δέρας του
δικό μου να γινότανε, όλο δικό μου.

Και τάχα μου ξανοίγοντας ότι έφυγε
αμέριμνος σύρω το πορτόνι
κι αυτό στεκόταν όρθιο και με θώριαγε
και μου ΄λεγε: 'με θες; εγώ σε θέλω, φίλε Αντώνη.'

Και φίλοι εγινήκαμε αχώριστοι
αυτό το δείλι, εγώ κι εκείνο
κι ήτανε το πιοτί του ασύγκριτο
σαν να'πινα μοσχοκαρφισμένον οίνο.

Ασήμι όλο γέμισε τον τόπο μου,
τα ρούχα, τα μαλλιά και την καρδιά μου
μ'αυτό ξυπνούσα αν κοιμόμουν, κι όλο αχόρταγα
απ΄αυτό ρουφούσα τον αστείρευτο έρωτά μου.

Δεν ήθελα να φάω, να πιω δεν ήθελα
αυτό με βοηθούσε να ξεχάσω
του κόσμου απέξω τη ζωή τη μίζερη
τη φτώχεια, την κακομοιριά, και να σωπάσω.

Στα ογδόντα μου πια όταν με βρήκανε
τ'ανήψια, πέντε μέρες πεθαμένο
μ'ασημένια κάρφια με κασώσανε
και μ'έχουν όλοι τώρα ξεχασμένο.

Η χώρα των αυτοχείρων

Πώς θα' θελα στ' απεγνωσμένα πόδια
που είν' έτοιμα να λακτίσουν το σκαμνί
λιβάδι να τους δώσω να πατήσουν
που δεν φυτρώνουν άκανθες, παγίδες
που δεν υπάρχουν, παρά μονάχα χλόη τρυφερή.

Πώς λαχταρώ την έρμη Αγγελική
στις ράγες Κυριακή το πρωινό
"ανέβα στο συρμό μας" να της γνέψω
"έχω ένα τόπο που θα εύρεις λυτρωμό."

Τον έχω μες στο νου τον τόπο εκείνο
κι όλους να τους συνάξω εκεί μπορώ
να φύγουν από τον κόσμο μα να ζήσουν
μην παραδώσουν ψύχα στον εχθρό.

Τον έχω μες στο νου τον τόπο εκείνο
μα κάντε λίγο ακόμη υπομονή
γιατί τους θολωμένους όλους δεν σας ξέρω
να σας τραβήξω την κατάλληλη στιγμή.

Διάσπαση του ατόμου

Γιατί νοιώθουμε ότι δεν ζούμε τη ζωή μας; Γιατί ενώ είμαστε πολυπράγμονες, ενώ γεμίζουμε τη μέρα μας με τόσες δραστηριότητες, νοιώθουμε στο τέλος της μέρας άδειοι; Τι είναι αυτό που μας λείπει και παραπονούμαστε ότι μας κλέβουν τη ζωή;

Η διάσπαση. 

Πόσες φορές γυρίσαμε πίσω στο σπίτι για να ελέγξουμε αν πράγματι έχουμε κλείσει το μάτι της κουζίνας, αν έχουμε κατεβάσει το ρελέ του θερμοσίφωνα, αν κλειδώσαμε το αυτοκίνητο, αν... αν...; Για το λόγο ότι όταν κάναμε την πράξη, μηχανικά, δεν ήμασταν εκεί. Δεν ήμασταν εκεί ψυχή τε και σώματι. Ο νους είχε ήδη κάνει άλμα στην επόμενη δραστηριότητα, στην επόμενη αναγκαιότητα. Για να κάνει κι άλλο κι άλλο άλμα στη συνέχεια, ώστε στο τελευταίο άλμα της ημέρας στο κρεββάτι να μην θυμόμαστε τι απεκομίσαμε κατά τη διάρκεια της ημέρας. Πώς να συμμαζέψουμε το νου μας να κάνουμε έναν απολογισμό της ημέρας; Ποιας ημέρας;  Της ημέρας που πέρασε ή της ημέρας που θα έρθει; Εφόσον ο νους μας έχει ήδη ξεφύγει και σκέφτεται την αύριο.

Αυτή είναι η ζωή στην πόλη του 21ου αιώνα. Ένα τηλέφωνο που καλεί, μια τηλεόραση που βουϊζει, μια συνεχής απαίτηση από τον προϊστάμενο για να γίνει η εργασία "χθες"! Ως εάν όλοι ζητούν τον κατακερματισμό μας. Είτε σε επίπεδο εργασίας είτε σε επίπεδο πνευματικής τροφής. Αλήθεια, τόσες "προσφορές" τόσες πνευματικές γεύσεις που καταπίνονται αμάσητες, ανεπεξέργαστες και φυσικά αναπορρόφητες. Το καταστάλαγμα είναι ένα μωσαϊκό πλίνθων και κεράμων ατάκτως ερριμένων, μια απουσία στοιχειώδους πνευματικού οικοδομήματος:  Η πλήρης διάσπαση του ατόμου.

Ακόμη και μέσα στο ναό του Θεού, γιατί δεν μπορούμε να συγκεντρωθούμε; Ανεβαίνουν στο νου, στην ησυχία του χώρου, όλα όσα προσπαθήσαμε να απωθήσουμε και ζητούν επιτακτικά επίλυση εκείνη την ώρα! Δεν μπορούμε να προσευχηθούμε, να πούμε δυο λέξεις στο Δημιουργό. Ή μάλλον λέμε. Σώσε με Κύριε! Σώσε με από το μυαλό μου που καταιγίζεται από σκέψεις άσχετες με Σένα, σώσε από το σύστημα που μόλις βγω από το ναό σου θα με κυνηγήσει αδυσώπητο, σώσε με από όσους θέλουν να καταφάγουν τις σάρκες μου και πάλι αχόρταγοι θα μείνουν. Σώσε με!

Ο δε Κύριος θα μας απαντήσει με την αποστροφή Του προς τη Μάρθα: "Μεριμνάς και τυρβάζη περί πολλά, ενός δε έστι χρεία". Αυτή είναι η συμφορά σου. Βάλε προτεραιότητες στη ζωή σου. Και τήρησέ τες. Κάνε ένα πράγμα τη φορά και να είσαι εκεί. Μην δίνεις υποσχέσεις που δεν μπορείς να τηρήσεις. Μάθε να λες 'όχι' που και που. Αν θελήσεις να είσαι σε όλους αρεστός θα μοιάσεις σε εκείνον που θέλησε να υπηρετεί δύο αφέντες: "ουδείς οικέτης δύναται δυσί κυρίοις δουλεύειν, ή γαρ τον ένα μισήσει και τον έτερον αγαπήσει ή ενός ανθέξεται και του ετέρου καταφρονήσει. ου δύνασθε Θεόν δουλεύειν και μαμωνά".

Κοιμήσου. Επωφελήσου της νύχτας και ξεκούρασε τον εγκέφαλό σου. Μην ξενυχτάς αδίκως μπροστά από μία οθόνη ή σε ένα μπαράκι. Ο εγκέφαλος θέλει το χρόνο του ύπνου για να συμμαζευτεί και να καθαρίσει από τις εντάσεις της ημέρας, να επεξεργαστεί τα προβλήματα και τα διλήμματα που του έθεσες, να αναπνεύσει.

Τέλος, βάλε ένα σκοπό για την αυριανή μέρα. Ένα. Και τήρησέ τον. Θυμήσου το "ενός δε εστί χρεία". Και άφησε την μεθαυριανή μέρα να φροντίσει τα εαυτής.

Κοίτα ψηλά

Δώσε τις 40 λιρες και μπες στη μεγάλη εκκλησιά.
Μην την τρέξεις,  σε προσμένει να ακούσει ελληνική λαλιά.
και μετά, Ω, ναι μετά...
Πάρε το δωράκι σου.  Κοίτα ψηλά.
Αναμεσις στα τόξα.  Κοίτα καλά.
Οι κόκκινοι σταυροί,  οι αρχαίοι, οι βυζαντινοί, που στολιζαν απέριττα τις χρυσές ψηφίδες,  Να!  βγαίνουν φανερά μέσα απ' το οθωμανικό επίχρισμα.
Κοίτα ψηλά.  Κι ακόμα πιο ψηλά. Στον Εσταυρωμενο που κατεβαίνει ως την καρδιά.

Here He comes

Had been the last days of Constantinople,
when a uniate liturgy took place,
alas, Constantine Paleologus,
your witty deed did not suffice
to cast away Mohammed's looting race.

Has been a witty little call
to Kephas' honourly Claimer in succession
to cast away from Sappho's isle
the long and bedraggled Muslim line
of immigrants with no possession.

(to be continued)

Ο ανίερος 'ιερός πόλεμος'

Τίνος συμφέροντα εξυπηρετούνται από τα χτυπήματα των τζιχαντιστών; Γιατί η γελοιογραφία του προσώπου του 'προφήτη' είναι αίτιο ικανό να προκαλέσει αιματοκύλισμα σε μία ευρωπαϊκή χώρα; Ποια είναι η επόμενη κίνηση της φιλελεύθερης Δύσης; Σε αυτά τα ερωτήματα σκοπεύει να απαντήσει τούτο το άρθρο.

Από την πτώση των πύργων στο Μανχάταν και εντεύθεν έχουμε αντιληφθεί πως η αναίτια αφαίρεση πολλών ανθρώπινων ζωών -εν ριπή οφθαλμού- αποτελεί πλέον την εύκολη λύση για την επίτευξη πολιτικο-στρατηγικών στόχων. Αρκεί ένας μανάβης στη Λιβύη, ένας μαθητής στα Εξάρχεια για ένα ξεσηκωμό, ένας ξεκληρισμός στα γραφεία μιας σατιρικής εφημερίδας για ένα θρησκευτικό πόλεμο.

Όταν πλέον έχουν εκλείψει οι προφάσεις για μια εισβολή στη Συρία και μια σύρραξη στην Ουκρανία, η παγκοσμιότητα θα κινηθεί πολεμικά με ένα θρησκευτικό πόλεμο. Γιατί, είναι δυνατόν να μείνει αναπάντητο το κτύπημα στο Παρίσι; Δεν θα υπάρξουν θερμόαιμοι 'χριστιανοί' που θα επιτεθούν αναίτια σε λατρευτικές συνάξεις μουσουλμάνων; Βάζω δε το 'χριστιανοί' εντός εισαγωγικών επειδή η μόνη βία που αναγνωρίζει ο Χριστός είναι 'ο βιασμός της βασιλείας των ουρανών' και καμμιά άλλη. Πώς όμως θα μπουν χριστιανισμός και Ισλάμ στο ίδιο τσουβάλι; Πώς θα απαξιωθούν τα μέλη των δύο θρησκειών ως φανατικά και μισαλλόδοξα, ως αντιδημοκρατικά και πολεμοχαρή παρά μόνο αν αρχίσουν να αιματοκυλούν οι μεν τους δε;

Έναν δεν συμφέρει η ειρηνική συνύπαρξη όλων των θρησκειών. Αυτόν που έχει σχέδιο να τις αντικαταστήσει με μία, γενική, παγκόσμια θρησκεία, μία πανθρησκεία. Σε αυτή του την προσπάθεια θα βρει συμπαραστάτες όλους τους χλιαρούς και αδιάφορους. Όλους εκείνους που δεν αντιλαμβάνονται γιατί δεν 'τα βρίσκουμε' οι πιστοί και οι 'άπιστοι' μεταξύ μας. Γιατί η εμμονή στο όνομα (Θεός, Αλλάχ) πρέπει να είναι παράγοντας μίσους και πολεμικών σφαγών. Εν μέρει δίκιο έχουν. Οι θρησκείες θα πρέπει να τείνουν στην πνευματική ανύψωση των ανθρώπων προς το θείο και όχι στην εξόντωσή τους. Είτε μονοθεϊστικές και εξ αποκαλύψεως, είτε εθνικές και προγονολατρικές, οι θρησκείες οφείλουν να είναι ανεκτικές και όπου θίγονται να προσφεύγουν στα μέσα που ορίζει ο νόμος για την αποκατάσταση της προσβολής που τους γίνεται.

Ο σεβασμός της θρησκευτικής ιδιοπροσωπίας οφείλει να είναι εντεταγμένος στα κοινωνικά πλαίσια που αυτή ζει και εκφράζεται. Εάν το κοινωνικό πλαίσιο είναι ασύμβατο με την συνύπαρξη αυτής της θρησκευτικής ιδιοπροσωπίας, τότε, τα μέλη της θιγόμενης θρησκείας έχουν δύο επιλογές: είτε να ιδρύσουν μία κοινότητα εκτός των ορίων της κοινωνίας (βλ. Amish) είτε να προσπαθήσουν να αλλάξουν την κοινωνία στην οποία μετέχουν ώστε να γίνουν σεβαστοί.

Η αλλαγή αυτή συντελείται με πολλούς τρόπους δύο εκ των οποίων είναι ο προσηλυτισμός και ο εκφοβισμός. Κανένας από τους δύο δεν ηχεί όμορφα στα αυτιά δημοκρατικών πολιτών, ο δεύτερος όμως αναιρεί το πανανθρώπινο δικαίωμα της αυτοδιάθεσης του καθενός να πιστεύει όπως θέλει. Εδώ λοιπόν σφάλλουν όσοι αναρωτιούνται γιατί 'δεν τα βρίσκουμε' χριστιανοί και μουσουλμάνοι. Επειδή η κοσμοαντίληψη των δύο θρησκειών είναι τελείως διαφορετική. Ενώ για το χριστιανό ο Θεός δοξάζεται όταν η αγάπη Του κατακτήσει τις καρδιές όλων των ανθρώπων για το μουσουλμάνο ο Αλλάχ δοξάζεται όταν ο νόμος του (Σαρία) κατακτήσει όλες τις ανθρώπινες κοινωνίες. 'Νόμος' ανήλεος, σεξιστικός και απάνθρωπος.

Είναι τυχαίο που στις 57 μουσουλμανικές χώρες όπου εφαρμόζεται η Σαρία καταπατώνται κατάφωρα τα ανθρώπινα δικαίωματα; Θρησκευτική αδιαφορία υπάρχει και σε μουσουλμανικές κοινωνίες όπως και σε χριστιανικές. Θρησκευτική ανεκτικότητα όμως μόνο στις δεύτερες εξ αυτών. Όταν λοιπόν αμαλγαμοποιούνται οι κοινωνίες τίθεται εντονότερο το θέμα της ανεκτικότητας. Κάτι σαν τον πόλεμο Βορείων και Νοτίων. Η Ευρώπη σήμερα αμαλγαμοποιείται αλλά ο συγκερασμός των κοινωνιών δεν συνεπάγεται και συγκερασμό των θρησκειών. Εκτός αν αυτός επιβληθεί εξουσιαστικά.

Μία παγκόσμια εξουσία, ένα παγκόσμιο νόμισμα, μία παγκόσμια θρησκεία. Ο νοών νοείτω.

Mariupol

Mariupol, Mariupol,

your shoulders have taken up the burden of the war!
for how long can you resist?
for how long can you last?

Maria, look upon your polis,
with your veil, Maria, cover them all.

Ζούμε σε χώρα μυώπων;

Είχα πάντοτε την υποψία πως η ανάγνωση των λειτουργικών κειμένων από ικανή απόσταση θα μου δημιουργούσε πρεσβυωπία. Ε, ναι, απέκτησα μισό βαθμό. Αλλά, αυτό δεν ερμηνεύει την κοντοφθαλμία των γύρω μου.

Αναρωτιέμαι: Μήπως ζω σε χώρα μυώπων; Δεν βλέπει κανείς τους τα σύννεφα; Δεν αγγίζουν κανένα οι θεοσημείες; Άλλο νερό πίνω εγώ κι άλλο εκείνοι;

Ή μήπως δεν μπορούν να διαχειριστούν την ιδέα; Τραβούν την κουρτίνα για να μη δουν τι συμβαίνει έξω από το σπίτι, κλείνουν τα αυτιά επειδή πιστεύουν πως μην ακούγοντας το βόμβο ξορκίζουν το κακό;

Τι να πω και ποιος να ακούσει; Τι να κάνω και ποιος να μην λοιδωρήσει; Πώς να σκεφθώ και ποιος να με κατανοήσει;

Αναμένω προσευχόμενος αναλογιζόμενος από την σήμερον το αύριον.

ο άγιος της οδού Απόλλωνος

οδός Απόλλωνος: αναμεταξύ Μητροπόλεως και Ναυάρχου Νικοδήμου, στην πλακιώτικη συνοικία, με σπίτια νεοκλασσικά και μεταγενέστερα, είχε τα τελευταία χρόνια ένα δικό της Άγιο.

Στον αριθμό 18, σε μια κυκλοτερή εσοχή σε εξωτερικό τοίχο σπιτιού είχε αγιογραφηθεί ο άγιος Φανούριος. Εύρισκες παλαιότερα ένα καντήλι και τελευταία ένα κερί διαρκείας να καίει μπροστά από την τοιχογραφία του. Κοιτούσε ο Άγιος προς το Σύνταγμα και προσήλκυε το βλέμμα όσων κατέβαιναν την οδό Απόλλωνος.

Όμως όποιος εκτέλεσε την τοιχογραφία έφυγε από τη γειτονιά και το κατάστημα με θέα τον Άγιο έμεινε ξενοίκιαστο. Πότε; πώς; γιατί; τώρα δεν φαίνεται ο Άγιος. Μπαζώθηκε η εσοχή κι ήρθε και έγινε ένα με τον υπόλοιπο τοίχο. Δεν γνωρίζω αν ξηλώθηκε η τοιχογραφία ή μένει μέσα κρυμμένος να ασφυκτιά από την αγιομάχο αυτή ενέργεια.

Ας μας συγχωρήσει κι ας παραβλέψει όπως ο Κύριός μας: 'ου γαρ οίδασι τι ποιούσι'.

γιὰ τὸ Στυλιανὸ Παπαδόπουλο

Ξημέρωνε ὁ Θιὸς τὴν Κυριακὴ

κι ἦταν τοῦ Καλυβίτου

καὶ τ’ἄλλου τοῦ ὑπερθαύμαστου

τοῦ Παύλου τοῦ Θηβαίου

κι ἐσὺ ἤσουν στὴν ἐντατικὴ

καὶ ἄχνιζε ἡ πνοή σου

ἀπὸ δροσιὰ δακρυϊκὴ

κι ἀπὸ φωτιὰ τοῦ Πόντου.

Τότε δὲν τὸ ἐννόησα

γιατί ‘ρθαν οἱ ἀββάδες

σιμὰ νὰ παραστέκουνε

στὴν ὅσια ἐξοδό σου.

Πρῶτα γιὰ τὸ Βασίλειο

περίμενα τὸ μέγα

ποὺ τόσο τὸν ἐπαίνευες

γι’ αὐτὴ τὴ φρονιμάδα

                                      

να ΄ρθει καὶ νὰ σταθεῖ ὀμπρὸς

στοὺς τελωνοεισπράκτες

καὶ μὲ θωριὰ θαμβωτικὴ

μακρυὰ νὰ τσ’ ἀποστήσει.

Κι ὕστερα ἐσκεπτόμουνα

μήπως ὁ μικροΰψιος

ὁ μέγας Ἀθανάσιος,

ὁ στύλος τῆς Νικαίας

ἔρθει εὐαγγελικὰ

μ’ ἀλεξανδρὸ καράβι

καὶ τὴν ψυχή σου ἄγγιχτη

ἐκεῖ διαπορθμεύσει.

Ἀκόμα λογιζόμουνα

μες στὸ λευκὸ Γενάρη

τὸν πληγωμένο ἀετὸ

τὸ θεῖο Θεολόγο

τὶς πτέρυγές του ν’ ἁπλωθεῖ

τὴν κλίνη σου ν΄ἀρπάξει

κι ἀμέριμνο τῆς κλίμακας

στ΄ ἄκριο βῆμα τοῦ Χριστοῦ,

ἐκεῖ νὰ σὲ προσάξει.

Κι ἄν ἴσως ὁ χρυσόγλωσσος,

κι ἄν ἴσως ὁ Ἰωάννης,

ὑπέρπυρον, ἀντίδωρον χάριν Πατρολογίας,

τῶ ζυγῶ προσεκόμιζε

τὶς ὁ καταλαλών σου;

Μά οἱ ἀββάδες ἤρθασι

κι εὐλαβικὰ ὑπομέναν

τὸ χρόνο τῆς ἀπαντοχῆς

μὲ μελισσὸ νὰ κλείσουν.

Γιατὶ κρατοῦσες στὸ ζερβὶ

κερὶ μὲ σταυροφόρι

καὶ στὸ δεξὶ κρεμόντανε

χιλιάρι κομποσκοίνι

μήπως καὶ ἐπρολάβαινες

χίλιες εὐχὲς νὰ εἴπης

ποὺ στὰ στερνὰ καὶ ταπεινὰ

Γεράσιμος ἐκάρης.          

Χάρης Βεριτάς

Διεθνοοικονομίζει το Βατικανό;

Με προφανή έκπληξη διάβασα την επίσημη ανακοίνωση της 24ης Οκτωβρίου σύμφωνα με την οποία "το Βατικανό αποφάσισε να πάρει επίσημα θέση επί της διεθνούς χρηματο-οικονομικής κρίσης.

Σύμφωνα με τα όσα τονίζει το «υπουργείο Δικαιοσύνης» της αγίας Έδρας, χρειάζεται μια νέα διεθνής αρχή, η οποία, κατά την κρίση που διέρχεται η διεθνής κοινότητα, να μπορεί να ρυθμίζει την ροή των χρηματο-οικονομικών συναλλαγών.

Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, ζητά, επίσης, να ξεπεραστεί το σύστημα του Bretton Woods με τη συμμετοχή των αναδυόμενων και υπό ανάπτυξη χωρών, έχοντας ως προοπτική τη δημιουργία μιας γενικότερης, δημόσιας αρχής, με παγκόσμιες αρμοδιότητες.

Το «υπουργείο Δικαιοσύνης» του Βατικανού αποσαφηνίζει, ότι ο τελικός στόχος είναι η δημιουργία ενός είδους «κεντρικής διεθνούς τράπεζας», ώστε με τον τρόπο αυτό να μπορέσει να ανακαλυφθεί και πάλι «η βασική λογική της ειρήνης, του συντονισμού και διεθνούς ευημερίας που είχαν οδηγήσει στις συμφωνίες του Bretton Woods και να δοθούν απαντήσεις στις σημερινές απαιτήσεις».(1)

Αλλά τι είναι οι συμφωνίες του Bretton Woods;

Το Σύστημα σταθερών ισοτιμιών του Μπρέττον Γουντς ήταν ένα σύστημα το οποίο προσδιόριζε σταθερές ισοτιμίες μεταξύ των νομισμάτων των χωρών που συμμετείχαν σε αυτό. Ονομάσθηκε έτσι από την ομώνυμη Νομισματική και Χρηματοοικονομική Διάσκεψη στο Μπρέττον Γουντς (αγγλ:Bretton Woods) στο Νιου Χάμσαϊρ των ΗΠΑ η οποία έγινε από την 1 έως τις 22 Ιουλίου του 1944 και στην οποία συμμετείχαν οι 44 συμμαχικές δυνάμεις οι οποίες είχαν βγει νικήτριες από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το Σύστημα σταθερών ισοτιμιών του Μπρέττον Γουντς ίσχυσε έως και το 1971.(2 )


Με το αίτημα της δημιουργίας κεντρικής διεθνούς τράπεζας και τη συμμετοχή των αναδυομένων και υπό ανάπτυξη χωρών στο σύστημα σταθερών ισοτιμιών, το Βατικανό ζητά κατ' ουσίαν την παγκόσμια οικονομική συνένωση, αδελφάκι και προάγγελλο της παγκόσμιας διακυβέρνησης την οποία πάλιν και πολλάκις έχουμε ακούσει να διακηρύττεται ως πανάκεια από το πρωθυπουργικό στόμα.


Όμως, σε τι βαθμό εξουσιοδοτείται ένα πνευματικό ίδρυμα, όπως είναι το Βατικανό να εισηγείται, και μάλιστα σε επίπεδο καρδιναλίου (Peter Kodwo Appiah Turkson) και επισκόπου (Mario Toso), ένα καθαρώς τεχνοκρατικό θέμα; Ποια η σχέση της αγίας Έδρας με την υλοποίηση παγκοσμίου κλίμακας χρηματο-οικονομικών μοντέλων;

Μάλιστα η εισήγηση πηγαίνει έτι περαιτέρω τασσόμενη υπέρ της φορολόγησης των χρηματο-οικονομικών συναλλαγών, εφόσον «θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη για την προώθηση της παγκόσμιας και της βιώσιμης ανάπτυξης, με σεβασμό στις αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης».

Σύμφωνα, τέλος, με το κείμενο που δημοσιοποίησε η ΡΚαθολική Εκκλησία, «η σημερινή χρηματιστική και οικονομική κρίση, είναι η καταστρεπτική συνέπεια ενός οικονομικού φιλελευθερισμού χωρίς όρια και κανόνες».


Αναλύοντας το πνεύμα υπό το οποίο είναι γραμμένη η εισήγηση αυτή μπορούμε να διίδουμε δύο πράγματα.

Το πρώτο είναι ότι εκκινά από μία αντιπνευματική ερμηνεία της σημερινής κατάστασης. Ο οικονομικός φιλελευθερισμός έχει τη βάση του στην υλιστική τροπή του πολιτισμού μας, δεν είναι απλώς το σύστημα στο οποίο θα ρίξουμε την υπαιτιότητα για τη σημερινή κρίση. Αν λοιπόν το Βατικανό δίνει μια τεχνοκρατική ερμηνεία των αιτίων της κρίσης τότε αποποιείται τον πνευματικό του ρόλο.

Το δεύτερο και σοβαρότερο είναι πως οι προτάσεις του Βατικανού συνάδουν με την εκτέλεση προτροπών για μία παγκόσμια διακυβέρνηση, η οποία προϊδεάζει για τον ερχομό ενός παγκόσμιου πολιτικού και, γιατί όχι, θρησκευτικού ηγέτη. Προστάδιο της παγκόσμιας διακυβέρνησης είναι η ανάγκη παγκόσμιας οικονομικής συνένωσης με κατάργηση των υπαρχόντων κυκλοφορούντων νομισμάτων και δημιουργία ενός παγκόσμιου νομίσματος αλλά, επίσης, και ενός συστήματος ελέγχου των συναλλαγών. Το δεύτερο επιτυγχάνεται με την έκδοση της φοροκάρτας, το πρώτο έχει προταθεί ήδη από το 2009 από την Κίνα και μοιάζει να βρίσκει όλο και μεγαλύτερη απήχηση.

Το δένδρο αναγνωρίζεται από τους καρπούς του, μας λέει ο Κύριος στο κατά Ματθαίον (7:15-20). Ο δε καρπός του Πνεύματος, γράφει ο απόστολος Παύλος στην επιστολή του προς Γαλάτας (5:22-23) είναι αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, αγαθωσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτεια. Εάν στη βατικάνεια εισήγηση δεν ανευρίσκουμε κάποιον από τους καρπούς του Αγίου Πνεύματος σίγουρα δεν πταίει το Άγιο Πνεύμα γι'αυτό. Ο νοών, νοείτω.

1. http://www.ert.gr/index.php/eidiseis/diethni/europe/31136-2011-10-24-13-41-40.html
2. http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%8D%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1_%CE%B9%CF%83%CE%BF%CF%84%CE%B9%CE%BC%CE%B9%CF%8E%CE%BD_%CE%9C%CF%80%CF%81%CE%AD%CF%84%CE%BF%CE%BD_%CE%93%CE%BF%CF%85%CE%BD%CF%84%CF%82

Θαλασσινές εμμετροκακίες

Επήγα στη μικρή μου παραλία
ανάσας μπας και εύρω μια ρωγμή
μα ήρθε η μεγάλη Αλβανία
η οικονομομεταναστευτική.

Ξανοίχτηκα για δροσερό νεράκι,
τον ήλιο να γελάσω τον καυτό
μα τώρα ο διάολος έχει μηχανάκι
να τρέχει χίλιους γύρους το λεπτό.

Νισάφι πια με ΄τούτα και με ΄κείνα
τη θάλασσα που είχα μες στο νου
οι γύρω την κατήντησαν πισίνα ...
... και μ΄έσπρωξαν κι εμένανε γι΄αλλού.

Η ημέρα της έκκλειψης της σελήνης

Στη φωτογραφία αυτή μια ομάδα πατέρων ατενίζει τη θέα από το ύψωμα της ιεράς μονής οσίου Μελετίου στον Κιθαιρώνα την 15η Ιουνίου. Την ίδια περίπου ώρα, μαθαίνουμε αργότερα, πως συνέβαιναν ταραχές στο κέντρο της Αθήνας. Στο νεφόσκεπο ουρανό, διαφεύγει της προσοχής ένας μαύρος σχηματισμός. Όμως η φωτογραφική κάμερα τον συλλαμβάνει. Τι νομίζετε ότι μπορεί να είναι;

This photo was taken on June 15, 2011, on a mountainous area of central Greece just outside hosios Meletios nunnery. Later, we found out that around that time civil unrest actions were taking place in the capital. None of the fathers present spotted the blackish spectacle in the cloudy sky. However, it was captured on cam. Any suggestions of what it could be?

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Η ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΑΝΤΙΔΟΤΟ ΣΤΗ ΜΟΝΑΞΙΑ



Πετώντας έξω από τα παράθυρα των ηλικιωμένων πολυκατοικιών της Αθήνας, έξω από τα παράθυρα νοσοκομείων και ιδρυμάτων, κοιτώντας στους καναπέδες τους και στα μισοστρωμένα γιατάκια τα γεροντάκια τα κουκουλωμένα με τις ρόμπες και τα κασκόλ μια πανομοιότυπη εικόνα προβάλλει.

            Στην παγωνιά της μοναξιάς, στο μισοσκόταδο, ένα φως αυξομειώνεται σε γρήγορους ρυθμούς κρατώντας τους συντροφιά. Το φως μιλά, ο άνθρωπος σιγά. Το φως γελά, κλαίει, φωνάζει, αλυχτά, ο άνθρωπος βουβός το παρατηρεί. Κι αυτή η μονόδρομη επικοινωνία λέγεται συντροφιά στη μοναξιά.

            Μιλάμε βέβαια για την εφεύρεση του 20ού αιώνα που έμελλε να αντικαταστήσει τις νταντάδες, τους δασκάλους και τους φίλους. Μιλάμε για την φιλενάδα που είναι πάντοτε διαθέσιμη 24 ώρες το 24ωρο και πάντοτε για να μιλήσει, ποτέ της για να ακούσει.

            Αποσπά την προσοχή μας, κάποτε κάποτε μας καθηλώνει σε ένα καναπέ και λέγεται ‘τηλεόραση’. Ειδικά, η εφεύρεσή της θεωρείται ανέξοδο αντίδοτο στη μοναξιά. Είναι όμως;

            Τι είναι μοναξιά; Μοναξιά δεν είναι η μοναχικότητα. Μοναξιά είναι η αίσθηση ενός εσωτερικού ελλείμματος που μας δημιουργεί η απόρριψη ή αδιαφορία των άλλων. Ενώ κάποιοι λίγοι αναζητούν στιγμές μοναχικότητας, στιγμές ησυχίας από την παραζάλη της φωνασκίας των άλλων, οι περισσότεροι υπόλοιποι ζουν σε ένα κενό που δεν γεμίζει με τίποτε, σε ένα σκοτάδι όπου το μόνο ελπιζόμενο φως δεν υπόσχεται  να έρθει απ΄ έξω, ίσως δεν υπόσχεται να έρθει καθόλου.

            Η μοναξιά είναι εν τέλει μια κατάσταση κόλασης, όπου δεν χαιρόμαστε για τον ήλιο που ανατέλλει και δεν ελπίζουμε για τη μέρα που θα ΄ρθεί. Η μοναξιά είναι ανέλπιδη έως απέλπιδη. Ο λόγος; Μας χρεώνεται μιας και όλοι μας θεωρούν υπαίτιους της μοναξιάς μας και ακόμη χειρότερα άξιούς της.

            Αν και η μοναξιά κατ΄ ουσίαν δεν έχει να κάνει με το πόσες ώρες περνάμε μόνοι μας, γιατί μπορεί τα 2/3 του εικοσιτετραώρου μας να είναι γεμάτα με παραγωγική εργασία και επικοινωνία αλλά η νύχτα, το υπόλοιπο 1/3 να μοιάζει ατέλειωτο, ωστόσο, έχουμε μάθει να την μετρούμε και αυτή με το ρολόι.

            Τις ώρες αυτές τις δύσκολες, όπου το ενδιαφέρον των άλλων έχει κλείσει για εμάς, μας προσφέρεται ως πασατέμπος (περνώ τον καιρό) η τηλεόραση.

            Μας ναρκώνει αλλά πολύ περισσότερο μας γεμίζει αυτές τις άδειες ώρες, για να ξεχνάμε ότι είναι άδειες και ανούσιες. Το κακό είναι ότι γεμίζει με τον ίδιο τρόπο και τις ώρες εκείνων που θα μπορούσαν, αν δεν υπήρχε τηλεόραση, να ενδιαφερθούν για μας, να μας τηλεφωνήσουν, να περάσουν από το σπίτι, να μας σκεφθούν αν ζούμε ή αν πεθάναμε.

            Με αυτό τον τρόπο η τηλεόραση λειτουργεί μονωτικά, δεν αφήνει να βραχυκυκλωθούμε αλλά δεν αφήνει και να δικτυωθούμε. Η νέα γενιά, κι αυτή μοναχική, και μάλιστα καθ’ υπερβολήν, επειδή νοιώθει τη μοναξιά ήδη από την εφηβεία της, ζει σε ένα άλλο παραλογισμό. Ενώ έχει υπέρμετρη άνεση επικοινωνίας μέσω του διαδικτύου με όλη την υφήλιο αισθάνεται τη μοναξιά της στην έλλειψη της μοναδικότητας. Αυτή τη στιγμή η προσοχή κάποιου είναι στραμμένη σε μας, όμως σε άγνωστο χρόνο θα μας εγκαταλείψει για να απαντήσει σε άλλο φίλο που τον καλεί ιντερνετικά. Κι έτσι θα βρεθούμε να παλεύουμε στη θάλασσα της επικοινωνίας αναζητώντας μια άλλη βάρκα με πανιά.

            Κατά πόσο η τεχνολογία, ένας δερμάτινος χιτώνας κι αυτός, έχει αποκρύψει το ξεφάντωμα της μοναξιάς στις σύγχρονες ανθρώπινες υπάρξεις; Κατά πόσο ο εθισμός σ’αυτό το καταπραϋντικό θα μας ωθούσε να πληρώσουμε για να μην το στερηθούμε;

            Αν οι απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα είναι καταφατικές, τότε βαδίζουμε σε λάθος δρόμο. Σβήνουμε τον πόνο με κρασί αλλά δεν θεραπεύουμε τη νόσο. Το πρώτο βήμα είναι να το φωνάξουμε. ‘ΝΟΙΩΘΩ ΜΟΝΑΞΙΑ’. Θα ξαφνιαστούμε πόσοι άλλοι άνθρωποι θα αντιφωνήσουν: ‘ΚΙ ΕΓΩ ΤΟ ΙΔΙΟ᾿. Το δεύτερο βήμα είναι αντί να ζητούμε τη συντροφιά των άλλων, να προσφέρουμε εμείς συντροφιά σ΄αυτούς που δηλώνουν που ζουν την κόλαση της μοναξιάς. Δεν είναι η μοναξιά μεταδοτική ασθένεια. Δεν θα κολλήσουμε ‘μοναξιά’ αν επικοινωνήσουμε με ένα μοναχικό άτομο. Το χρόνο, την αποδοχή και την αγάπη που θα του δείξουμε θα την εισπράξουμε κι εμείς. Κατ’ ουσίαν πιστώνουμε στον ουράνιο λογαριασμό και συγχρόνως εξαργυρώνουμε και στη γη. Σπάμε το κέλυφος του αυγού κι αφήνουμε το νεοσσό της ψυχής να αναθαρρήσει στο φως μας. Κι όλοι μαζί οι νεοσσοί σπάνε τη μοναξιά και ακυρώνουν την κόλαση.

TO ΧΡΕΟΣ

Λέξη οχληρή σε μέρες οικονομικής δυσπραγίας, ‘το χρέος’ θυμίζει σε όλους μας κατά πρώτον το εξωτερικό χρέος της χώρας εξαιτίας της έλλειψης νοικοκυροσύνης στα δημόσια οικονομικά της. Αποτελεί δε σχεδόν μονοδιάστατη πορεία της σκέψης το άκουσμα αυτής της λέξης. Κακώς και ως μη ώφελε. Επειδή το οικονομικό χρέος είναι άηθες και δυσαναπόδεικτο. Άηθες καθόσον ο πλούτος, ο οποίος το δημιουργεί, βρέθηκε σε χέρια ανθρώπινα που έμαθαν να τον συλλέγουν για να δανείζουν όσους δεν τον έχουν, υποδουλώνοντας ελευθερίες και συνειδήσεις επειδή, παρότι χριστιανοί, δεν άκουσαν το λόγο του Κυρίου ‘δανείζετε μηδέν απελπίζοντες’ (Λκ 6:35). Δυσαναπόδεικτο επειδή τα επιτόκια δανεισμού και οι χρεώσεις υπερβάλλουν το κεφάλαιο πολλές φορές καταχρηστικά και εξαντλητικά ώστε να μην οφείλει κανείς εκείνο ακριβώς που έλαβε αλλά το χρέος του να είναι αντιστρόφως ανάλογο της πιστοληπτικής του ικανότητας.


Υπάρχει όμως και ένα άλλο χρέος, υψηλότερο και ουσιαστικότερο. Ένα χρέος για το οποίο θα λογοδοτήσουμε στον ουρανό παρότι εδώ στη γη προσμετράται από τις σύγχρονες κοινωνίες μικρό και μετακυλίεται στους κοινωνικούς φορείς. Είναι το χρέος προς τους γονείς.


Δεν έχουμε όλοι μας αντιληφθεί ότι είμαστε προϊόν της επιθυμίας των γονέων μας να έλθουμε στην ύπαρξη. Η υπόστασή μας δεν υπήρχε κάπου στο διάστημα και περίμενε να κατοικήσει σε ένα σώμα ώστε να γεννιόμασταν ακόμη και αν δεν έρχονταν σε γνωριμία οι γονείς μας είτε ένας από τους δύο με άλλο πρόσωπο είτε δύο τελείως διαφορετικοί άνθρωποι. Είμαστε δημιούργημα ψυχοσωματικό των δύο αυτών μοναδικών προσώπων. Προϊόν της βούλησής τους, της αγάπης τους, αν θέλετε, σάρκα από τη σάρκα τους και ψυχή από την ψυχή τους. Αυτό και μόνο το γεγονός, το ότι δεν είμαστε αυθύπαρκτοι αλλά προερχόμαστε από άλλους ανθρώπους οι οποίοι θέλησαν να συλληφθούμε, να κυοφορηθούμε και να ανατραφούμε μας προκαλεί δέος και μας προσδιορίζει ένα χρέος απέναντί τους κατά την εντολή: ‘τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου’ (Εξ. 20:12).


Το χρέος απέναντι στους γονείς έγκειται στη διαφύλαξη του δεσμού της αγάπης και την φροντίδα προς αυτούς. Οφείλουμε να τους αγαπάμε και να φροντίζουμε για την ψυχή και το σώμα τους. Για τη σωτηρία τους και την ευζωϊα τους. Κάθε δική μας δράση έχει αντίκτυπο στο είναι τους. Όταν εκείνοι ησυχάζουν από τις δραστηριότητες της ζωής ζούμε εμείς γι’αυτούς, τους δίνουμε ζωή είτε τους παίρνουμε τη ζωή από τον τρόπο που πολιτευόμαστε. Η δική μας αγιότητα ελκύει επάνω τους τη χάρη του Θεού, το δικό μας σκάνδαλο αμαυρώνει την ψυχή τους.


Μετά τους γονείς, συλλογικότερο έρχεται το χρέος προς την πατρίδα. Η πατρίδα σχετίζεται πάλι με τους ανθρώπους, όχι μόνο τους γονείς αλλά όλους τους οικείους, τους συναθλητές του κοινού τόπου στον οποίο συγκατοικούμε. Πατρίδα είναι οι τάφοι των προγόνων, τα σεβάσματα, παλαιά και τωρινά, ο κλήρος της γης, του νερού και του αέρα που μας δόθηκε για να ζούμε, να εργαζόμαστε και να προκόπτουμε. Χρέος προς την πατρίδα έχουμε όχι μόνο να τη διαφυλάξουμε αλλά να την αποδώσουμε στις επόμενες γενεές καλύτερη απ’ό,τι την παραλάβαμε. Ας μην ξεχνάμε ότι είμαστε διαχειριστές σ’αυτή τη γη, όχι κατακτητές ή κύριοί της εφόσον ‘του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής’ (Α΄ Κορ. 10:16). Γεννηθήκαμε σε έναν τόπο, είμαστε όμως παρεπίδημοι όχι μόνιμοι. Ήλθαμε για να εργαστούμε τη σωτηρία μας και να φύγουμε. ‘Ου γαρ έχομεν ώδε μένουσαν πόλιν αλλά την μέλλουσαν επιζητούμεν’ (Εβρ. 13:14).


Τρίτο και τελευταίο έρχεται το χρέος προς το συνάνθρωπο. Αυτό δεν το ορίζει ούτε η συγγένεια, ούτε η εντοπιότητα ούτε πλέον η απόσταση. Συνάνθρωπος είναι αυτός που έλαχε να πορεύεται την ίδια στιγμή με μένα την οδό της ζωής, που αγωνίζεται συγχρόνως για τη σωτηρία τη δική του, της οικογενείας του, της πατρίδας του. Συνάνθρωπος είναι η εικόνα του Θεού στη γη.


Το χρέος προς τον συνάνθρωπο είναι δύσκολο να προσδιοριστεί αλλά και να αποτιμηθεί. Η εντολή της αγάπης ‘αγάπα τον πλησίον σου ως εαυτόν’ (Λευ 19:34) δίνει το μέτρο του χρέους το οποίο προσδιορίζεται ανάλογα με την αυτοεκτίμηση. Εκείνος που αγαπά πραγματικά τον εαυτό του μπορεί να αγαπήσει πραγματικά και τον πλησίον, τον συνάνθρωπο. Πραγματική αγάπη είναι η ομοίωση στο Θεό, την κατ’ εξοχήν αγάπη. Ο Θεός είναι τριαδική αγάπη η οποία γίνεται γνωστή σε μας ως δημιουργική και μεθεκτική χάρη. Η μετοχή μας στη χάρη αυτή μας καθιστά ‘χαριτωμένους’ και το χρέος μας ως τέτοιων έγκειται στο να μοιραστούμε την πληρότητα αυτής της χάρης με τους συνανθρώπους μας, δηλαδή να συνδιάγουμε παραδείσια ενώ ακόμη ζούμε εδώ στη γη.


Τα παραπάνω αποτελούν το πνευματικό χρέος του κάθε ανθρώπου, ικανό και απαιτητό από τον Κύριο κατά το φοβερό του κριτήριο. Ενώ στις γήινες οικονομικές συναλλαγές προηγείται η εκταμίευση του κεφαλαίου και έπεται η αποπληρωμή του, στην πνευματική αυτή συναλλαγή πιστώνεται ο άνθρωπος και χρεώνεται ο Θεός ο Οποίος αναλαμβάνει την οφειλή, χάριν δικαιοσύνης, να αποδώσει ‘εκάστω κατά τα έργα αυτού’ (Ρωμ 2:6).

Ο ΕΞΙΣΟΡΡΟΠΙΣΤΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΩΝ

Υπάρχει μία τάξη στη φύση. Πώς θα μπορούσε άλλωστε να μην υπάρχει όταν ο Δημιουργός της 'τα πάντα εν σοφία εποίησε'; Αυτή η τάξη δείχνει στιγμές-στιγμές να διασαλλεύεται, ωστόσο, και πάλι επανέρχεται σε μία ισορροπία με μηχανισμούς θαυμαστούς.

Ένας απ'αυτούς είναι η 'εντροπία'. Μία έκφραση της δυναμικής που έχει η στιγμιαία αταξία να περιέρχεται πάλι σε τάξη. Ένα ηλεκτρόνιο που βρίσκεται σε αστάθεια λόγω της αδύναμης έλξης του από τον πυρήνα, πηδά στην πιο κοντινή στιβάδα και σταθεροποιείται εκεί. Ένα αφρικανικό δάσος που ασφυκτιά από την πυκνότητά του αυτοαναφλέγεται και ξεπετά καινούργια φύτρα στην καμένη γη. Τεκτονικές πλάκες που πιέζονται στο φλοιό της γης εκτονώνουν τη συσσωρευμένη ενέργεια με ένα σεισμό. Όλοι αυτοί οι μηχανισμοί, τους οποίους έχουν μελετήσει οι αντίστοιχες επιστήμες, υπακούουν στην ίδια αρχή, είτε αν θέλετε, στην ίδια αρετή, της τάξης.

Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν αντιληφθεί αυτούς τους μηχανισμούς τους οποίους τους επεξέτειναν και στην ανθρώπινη κοινωνία. Μιλούν για την ύβρι. Η εμμονή του ανθρώπου σε ένα πάθος του το οποίο φαίνεται προς τα έξω ως έπαρση και αλαζονεία είτε η αυτοθεοποίηση του ανθρώπου, θεωρούσαν ότι επιφέρει την οργή των θεών και την καταστροφή του ανθρώπου. 'Μηδέν άγαν', τίποτε δεν έπρεπε να είναι υπερβολικό. Ώστε η υπερβολή διαρρηγνύει την τάξη της κοινωνικής δομής, φέρνει ανισότητες ηθικής διάστασης και αναγκαιοί στην επαναφορά στο μέτρο.

Πολλές φορές η κοινωνία δεν αναμένει τη 'θεϊκή' επέμβαση, τη Νέμεση. Μία κατάφωρη κοινωνική αδικία, όπως είναι η τυρρανία, σε ένα λαό με αυξημένο το αισθητήριο της ισότητας και της δικαιοσύνης προκαλεί αυτόκλητη εξέγερση και επαναφορά στο μέτρο. Έστω και για λίγο. Γιατί η δύναμη στα χέρια των ολίγων αποτελεί δέλεαρ νέας υπερβολής, νέας ύβρεως, νέας αταξίας.

Στα καθ'ημάς τώρα, η υπερβολή, η έπαρση, η συσσώρευση πλούτου, η δόξα, η αδιαφορία για το νόμο του Θεού και τα επέκεινα του θανάτου, στηλιτεύονται από τον Κύριο είτε απορρίπτονται. Η υπερβολή, ακόμη και στην προσευχή (προσευχόμενοι δε μη βατολογείτε), στο λόγο (ήτω υμών το ναι, ναι και το ου, ου) στη διακονία (μεριμνάς και τυρβάζη περί πολλά, ενός δε εστι χρεία), η έπαρση (ο υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται), η συσσώρευση πλούτου (ως δύσκολον πλούσιον εις τον παράδεισον εισελθείν), η δόξα (μη κληθείτε καθηγηταί επί της γης), η αδιαφορία για το νόμο του Θεού (όστις καταλύσει μία των εντολών τούτων των ελαχίστων ελάχιστος κληθήσεται εν τη βασιλεία των ουρανών), όλα τούτα επισύρουν την αιώνιο καταδίκη.

Ωστόσο, αναρωτιέται κανείς εάν ο θείος νόμος αρκείται στη μετά θάνατο ανταπόδωση είτε υπάρχει επέμβαση στη ζωή μας κατά τον τύπο που είχαν αντιληφθεί οι αρχαίοι πρόγονοί μας. Δεν θα μπορούσε ο Κύριος να είναι φιλανθρωπότερος στους παλαιούς, να τους εξαγνίζει με τη Νέμεση και να είναι ανεκτικότερος με εμάς, να μας επιτρέπει να ολισθαίνουμε μέχρις απώλειας της ψυχής μας στο άηθες και άνομο.

Σαφέστατα και υφίσταται ένας εξισορροπιστικός παράγων, ο οποίος επαναφέρει τα πράγματα σε μία τάξη προτού αποδοθεί η αιώνια δικαιοσύνη. Ήδη από την παλαιοδιαθηκική εποχή γνωρίζουμε ότι λαοί αλαζόνες υπετάχθησαν σε άλλα έθνη βάρβαρα, ακόμη και αυτός ο εκλεκτός λαός του Θεού. Βασιλείς άτεγκτοι αντιμετωπίστηκαν με πληγές φοβερές ως οι ασθένειες, η πείνα και ο θάνατος. Τα μέσα του Κυρίου είναι πάντοτε τα ίδια επειδή είναι μέσα παραδειγματικά και διδακτικά. Η υγεία και η ασθένεια βρίσκονται στα χέρια Του επειδή Εκείνος είναι η ζωή και η ανάσταση. Βέβαια, την ασθένεια, τον πόλεμο, το θάνατο, τα χρησιμοποιεί και ο διάβολος ως μέσα φθονερά και τα του θείου δημιουργήματος και μάλιστα τα αποδίδει, με πονηρία, στο Θεό.

Είμαστε όμως σε θέση να διακρίνουμε πότε μία ασθένεια ή ένας θάνατος συγγενικού προσώπου, μία αιχμαλωσία είτε ένας εκπατρισμός είναι προϊόντα του διαβολικού φθόνου είτε θείοι επεμβατικοί τρόποι συντριβής της δικής μας αλαζονείας; Δυστυχώς, όχι πάντοτε. Πολλοί πάσχοντες θεωρούμε ότι αδίκως πάσχουμε, ότι είμαστε δηλαδή αναξιοπαθούντες. Αλλά, αν όντως είμαστε αναξιοπαθούντες, ο πειρασμός του διαβόλου δεν θα διαρκέσει επ'άπειρον. Κάποτε θα αρθεί με τη χάρη του Θεού. Όταν όμως (δικαίως απολαμβάνομεν α επράξαμεν) τότε η πληγή δεν αίρεται, μέχρις ότου την αντιληφθούμε ως επίσκεψη Θεού, ως εξισορροπιστικό παράγοντα της υπερβολής μας και μετανοήσουμε. Με τη μετάνοια ερχόμαστε σε συναίσθηση, τακτοποιούμαστε εντός μας και παύει η παιδευτική θεία επέμβαση επειδή εξεπλήρωσε την αποστολή της.

Απομένει πλέον το ερώτημα: δικαιούμαστε να ζητούμε την παρέμβαση του Θεού ως εξισορροπιστική δύναμη στην αλαζονεία του πλησίον; Μάλλον ναι, και έτσι μπορούμε να νοήσουμε το γραφικό (δος αυτοίς κακά Κύριε, δος αυτοίς κακά τοις ενδόξοις της γης), δηλαδή εμπιστευόμαστε σε Σένα Κύριε την αποκατάσταση της θείας τάξης. Κάνουμε υπομονή, αναμένουμε την επέμβασή Σου στη ζωή των επηρμένων και αλαζόνων ώστε να έλθουν σε μετάνοια, επιζητούμε το παιδευτικό έλεός Σου και γι'αυτούς. Αμήν.

Δύο διαφορετικές αρχιτεκτονικές προτάσεις Β΄

Η δεύτερη πρότασή μου αφορά στο χώρο του άλσους Γουδή και είναι τολμηρότερη. Λαμβάνοντας αφορμή από την ανέγερση υπαίθριου ναού έξω από το Ξυλόκαστρο, στα βόρεια του ψηφιδογραφημένου εκπληκτικού ναού της Φανερωμένης, προτείνω τη διαμόρφωση χώρου στο άλσος Γουδή σε ναό δύο επιπέδων. Το ανώτερο επίπεδο, υπέργειο, ασκεπές, όπως τα αρχαιοελληνικά θέατρα και στάδια, γραμμικό στον τύπο της μονόκλιτης βασιλικής, με σύνθρονο αλλά χωρίς αψίδα, με χαμηλό φράγμα πρεσβυτερίου, περιτοιχισμένο με ορθομαρμάρωση 2,20 μέτρων θα μπορεί να συνδυάζει τη λιτότητα της λατρείας και την επαφή με το φυσικό περιβάλλον. Το κατώτερο επίπεδο, υπόγειο, με φυσικό φωτισμό από υαλότουβλα και διακριτικό τεχνητό φωτισμό, κατάλληλο για τους χειμερινούς μήνες. Η δεύτερη αυτή λύση παρέχει ελάχιστη παρέμβαση στο φυσικό περιβάλλον, είναι ταπεινή και παραπέμπει στους χρόνους της διωκόμενης Εκκλησίας των κατακομβών, της μαρτυρικής αλλά και ενδόξου.

Σαφέστατα, οι δύο προτάσεις, της αναστήλωσης της βασιλικής του Ιλισσού και η ανωτέρω προϋποθέτουν μία διαφορετική από την κρατούσα προσέγγιση για το τι αναμένουμε από ένα καθεδρικό ναό.

Η παλαιοχριστιανική βασιλική του αγ. Λεωνίδη βρίσκεται χαμηλότερα από την επιφάνεια του οδοστρώματος της οδού Αρδηττού. Η προσέγγιση γίνεται μόνο με τα πόδια και μάλιστα πρέπει κανείς να κατέβει βαθμίδες όπως στο ναό της αγ. Σοφίας Θεσσαλονίκης.

Κάτι παρόμοιο ισχύει και στην πρόταση για τον υπαίθριο ναό του άλσους Γουδή. Ίσως για την προστασία του από ξαφνικές βροχοπτώσεις να είναι υπερυψωμένο κατά δύο ως τρεις βαθμίδες από το χώμα, αλλ΄όχι περισσότερο. Ο πιστός νοιώθει εκτεθειμένος στο μεγαλείο του ουρανού και συγχρόνως ελεύθερος από αρχιτεκτονικούς περιορισμούς. Στη δε υπόγειά του μορφή, αντιλαμβάνεται την εσωτερικότητα της πίστης και τη μυστική ενότητα του εκκλησιαστικού πληρώματος. Και άνω και κάτω από τη γη ζει εντονότερα και φυσικότερα το υπερφυσικό εντός του.

Δύο διαφορετικές αρχιτεκτονικές προτάσεις

ο καθεδρικός ναός των Αθηνών εν μέσω ικριωμάτων

Τα τελευταία χρόνια, κυρίως μετά από το σεισμό του 1999 ο οποίος άφησε λαβωμένο τον καθεδρικό ναό των Αθηνών, έχει ανακινηθεί το θέμα ενός νέου καθεδρικού ναού για την πρωτεύουσα. Ανάμεσα στις προτάσεις για τον πιθανό χώρο ανέγερσής του είχαν ακουστεί η περιοχή Γουδή, πάνω από τα νοσοκομεία Παίδων, η οποία ανήκει στο στρατό, ο χώρος που θα απελευθερωνόταν από την κατεδάφιση ορισμένων από τις προσφυγικές κατοικίες στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας κ.ά.

Όλες οι προτάσεις προσέκρουσαν στη σύγχρονη τάση των πολιτών για 'λιγότερο μπετόν και περισσότερο πράσινο'. Θέτοντας σε δεύτερη μοίρα το ζήτημα του κατά πόσον αποτελεί πρόφαση ή όχι η αιτίαση αυτή, επιθυμώ με το άρθρο αυτό να προτείνω δύο διαφορετικές-φιλικές προς το περιβάλλον-ιδέες για ένα νέο μητροπολιτικό ναό των Αθηνών.

Την πρώτη τη δανείζομαι από το μακαριστό καθηγητή στο αντικείμενο της Χριστιανικής Αρχαιολογίας και Τέχνης, Γεώργιο Αντουράκη, δημοσιευμένη μάλιστα (Τα παλαιοχριστιανικά μνημεία του Ιλισσού, Αθήνα 1997). Πρόκειται για την αναστήλωση μιας παλαιοχριστιανικής βασιλικής αφιερωμένης στον επίσκοπο Λεωνίδη (γ΄ αι.), τα θεμέλια και το διακοσμημένο δάπεδο της οποίας μπορεί κανείς να δει πίσω από τους στήλους του Ολυμπίου Διός, στο σύνορο με τις αθλητικές εγκαταστάσεις του Δήμου Αθηναίων στη συμβολή των οδών Β. Όλγας, Β. Κωνσταντίνου και Αρδηττού.

η βασιλική του Ιλισσού

Πρόκειται για μια τεράστια τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική του ε΄ αιώνα μήκους 55 και πλάτους 22μ., με αντίστοιχα μεγάλο αίθριο, μεταβατική στο ρυθμό της τρουλαίας, ενός μνημείου με πολλά και ιδιαίτερα μοναδικά χαρακτηριστικά, τα οποί θα αναδειχθούν μόνον εφόσον αναστηλωθεί. Το αρχαιότερο οικοδόμημα του συγκροτήματος είναι η κρύπτη-μαρτύριο του αγ. Λεωνίδη, κτήριο του δ΄ αιώνα, στο οποίο φυλάσσονταν τα λείψανα του Αγίου και της συνοδείας του σε τρεις αψιδωτούς τάφους σε ισάριθμες πλευρές της κρύπτης.

Ο άγιος Λεωνίδης, επίσκοπος Αθηνών, υπέστη το σταυρικό θάνατο μαζί με άλλες επτά χριστιανές γυναίκες στην Τροιζήνα, το Πάσχα του 250 κατά το διωγμό του Δεκίου. Μέχρι τις αρχές του δ΄ αιώνα τα λείψανά τους φυλάσσονταν από τους χριστιανούς σε ναό της Επιδαύρου απ'όπου και μετακομίσθηκαν, ίσως κατ' απαίτηση των Αθηναίων, επί Μ. Κωνσταντίνου και τοποθετήθηκαν στην εν λόγω κρύπτη. Την ίδρυση της παρακείμενης βασιλικής συνδέει ο καθηγητής Αντουράκης με την ανάρρυση στον αυτοκρατορικό θρόνο της φιλότεχνης βασίλισσας Αθηναϊδας-Ευδοκίας, συζύγου του Θεοδοσίου Β΄ το 423, η οποία θέλησε και με αυτό τον τρόπο να ευεργετήσει την ιδιαίτερη πατρίδα της. Η βασιλική έχει όλα τα χαρακτηριστικά του παλαιοχριστιανικού ναού. Αψίδα με σύνθρονο στο ιερό και κιβώριο επάνω από την αγ. Τράπεζα, γλυπτό και ψηφιδωτό διάκοσμο, ορθομαρμάρωση και ίσως γυναικωνίτη.

Εκτός του μαρτυρίου-κρύπτης, το δεύτερο πρόσκτισμα είναι ίσως βαπτιστήριο στα Β.Δ. του ναού, το οποίο χρησιμοποιήθηκε αργότερα ως τάφος.

 Το εν λόγῳ μνημείο, μετά την αναστήλωσή του και την ανάδειξή του με την απελευθέρωση του αιθρίου είναι δυνατόν  να κοσμήσει την πόλη των Αθηνών κατ' αναλαγία με την παλαιοχριστιανική βασιλική του αγ. Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη και να χρησιμοποιηθεί ως μητροπολιτικός ναός, χωρίς να επιβαρυνθεί στο ελάχιστο η πολύπαθη Αθήνα.

επιδαπέδιο ψηφιδωτό της βασιλικής του Ιλισσού