Ο ΕΞΙΣΟΡΡΟΠΙΣΤΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΩΝ

Υπάρχει μία τάξη στη φύση. Πώς θα μπορούσε άλλωστε να μην υπάρχει όταν ο Δημιουργός της 'τα πάντα εν σοφία εποίησε'; Αυτή η τάξη δείχνει στιγμές-στιγμές να διασαλλεύεται, ωστόσο, και πάλι επανέρχεται σε μία ισορροπία με μηχανισμούς θαυμαστούς.

Ένας απ'αυτούς είναι η 'εντροπία'. Μία έκφραση της δυναμικής που έχει η στιγμιαία αταξία να περιέρχεται πάλι σε τάξη. Ένα ηλεκτρόνιο που βρίσκεται σε αστάθεια λόγω της αδύναμης έλξης του από τον πυρήνα, πηδά στην πιο κοντινή στιβάδα και σταθεροποιείται εκεί. Ένα αφρικανικό δάσος που ασφυκτιά από την πυκνότητά του αυτοαναφλέγεται και ξεπετά καινούργια φύτρα στην καμένη γη. Τεκτονικές πλάκες που πιέζονται στο φλοιό της γης εκτονώνουν τη συσσωρευμένη ενέργεια με ένα σεισμό. Όλοι αυτοί οι μηχανισμοί, τους οποίους έχουν μελετήσει οι αντίστοιχες επιστήμες, υπακούουν στην ίδια αρχή, είτε αν θέλετε, στην ίδια αρετή, της τάξης.

Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν αντιληφθεί αυτούς τους μηχανισμούς τους οποίους τους επεξέτειναν και στην ανθρώπινη κοινωνία. Μιλούν για την ύβρι. Η εμμονή του ανθρώπου σε ένα πάθος του το οποίο φαίνεται προς τα έξω ως έπαρση και αλαζονεία είτε η αυτοθεοποίηση του ανθρώπου, θεωρούσαν ότι επιφέρει την οργή των θεών και την καταστροφή του ανθρώπου. 'Μηδέν άγαν', τίποτε δεν έπρεπε να είναι υπερβολικό. Ώστε η υπερβολή διαρρηγνύει την τάξη της κοινωνικής δομής, φέρνει ανισότητες ηθικής διάστασης και αναγκαιοί στην επαναφορά στο μέτρο.

Πολλές φορές η κοινωνία δεν αναμένει τη 'θεϊκή' επέμβαση, τη Νέμεση. Μία κατάφωρη κοινωνική αδικία, όπως είναι η τυρρανία, σε ένα λαό με αυξημένο το αισθητήριο της ισότητας και της δικαιοσύνης προκαλεί αυτόκλητη εξέγερση και επαναφορά στο μέτρο. Έστω και για λίγο. Γιατί η δύναμη στα χέρια των ολίγων αποτελεί δέλεαρ νέας υπερβολής, νέας ύβρεως, νέας αταξίας.

Στα καθ'ημάς τώρα, η υπερβολή, η έπαρση, η συσσώρευση πλούτου, η δόξα, η αδιαφορία για το νόμο του Θεού και τα επέκεινα του θανάτου, στηλιτεύονται από τον Κύριο είτε απορρίπτονται. Η υπερβολή, ακόμη και στην προσευχή (προσευχόμενοι δε μη βατολογείτε), στο λόγο (ήτω υμών το ναι, ναι και το ου, ου) στη διακονία (μεριμνάς και τυρβάζη περί πολλά, ενός δε εστι χρεία), η έπαρση (ο υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται), η συσσώρευση πλούτου (ως δύσκολον πλούσιον εις τον παράδεισον εισελθείν), η δόξα (μη κληθείτε καθηγηταί επί της γης), η αδιαφορία για το νόμο του Θεού (όστις καταλύσει μία των εντολών τούτων των ελαχίστων ελάχιστος κληθήσεται εν τη βασιλεία των ουρανών), όλα τούτα επισύρουν την αιώνιο καταδίκη.

Ωστόσο, αναρωτιέται κανείς εάν ο θείος νόμος αρκείται στη μετά θάνατο ανταπόδωση είτε υπάρχει επέμβαση στη ζωή μας κατά τον τύπο που είχαν αντιληφθεί οι αρχαίοι πρόγονοί μας. Δεν θα μπορούσε ο Κύριος να είναι φιλανθρωπότερος στους παλαιούς, να τους εξαγνίζει με τη Νέμεση και να είναι ανεκτικότερος με εμάς, να μας επιτρέπει να ολισθαίνουμε μέχρις απώλειας της ψυχής μας στο άηθες και άνομο.

Σαφέστατα και υφίσταται ένας εξισορροπιστικός παράγων, ο οποίος επαναφέρει τα πράγματα σε μία τάξη προτού αποδοθεί η αιώνια δικαιοσύνη. Ήδη από την παλαιοδιαθηκική εποχή γνωρίζουμε ότι λαοί αλαζόνες υπετάχθησαν σε άλλα έθνη βάρβαρα, ακόμη και αυτός ο εκλεκτός λαός του Θεού. Βασιλείς άτεγκτοι αντιμετωπίστηκαν με πληγές φοβερές ως οι ασθένειες, η πείνα και ο θάνατος. Τα μέσα του Κυρίου είναι πάντοτε τα ίδια επειδή είναι μέσα παραδειγματικά και διδακτικά. Η υγεία και η ασθένεια βρίσκονται στα χέρια Του επειδή Εκείνος είναι η ζωή και η ανάσταση. Βέβαια, την ασθένεια, τον πόλεμο, το θάνατο, τα χρησιμοποιεί και ο διάβολος ως μέσα φθονερά και τα του θείου δημιουργήματος και μάλιστα τα αποδίδει, με πονηρία, στο Θεό.

Είμαστε όμως σε θέση να διακρίνουμε πότε μία ασθένεια ή ένας θάνατος συγγενικού προσώπου, μία αιχμαλωσία είτε ένας εκπατρισμός είναι προϊόντα του διαβολικού φθόνου είτε θείοι επεμβατικοί τρόποι συντριβής της δικής μας αλαζονείας; Δυστυχώς, όχι πάντοτε. Πολλοί πάσχοντες θεωρούμε ότι αδίκως πάσχουμε, ότι είμαστε δηλαδή αναξιοπαθούντες. Αλλά, αν όντως είμαστε αναξιοπαθούντες, ο πειρασμός του διαβόλου δεν θα διαρκέσει επ'άπειρον. Κάποτε θα αρθεί με τη χάρη του Θεού. Όταν όμως (δικαίως απολαμβάνομεν α επράξαμεν) τότε η πληγή δεν αίρεται, μέχρις ότου την αντιληφθούμε ως επίσκεψη Θεού, ως εξισορροπιστικό παράγοντα της υπερβολής μας και μετανοήσουμε. Με τη μετάνοια ερχόμαστε σε συναίσθηση, τακτοποιούμαστε εντός μας και παύει η παιδευτική θεία επέμβαση επειδή εξεπλήρωσε την αποστολή της.

Απομένει πλέον το ερώτημα: δικαιούμαστε να ζητούμε την παρέμβαση του Θεού ως εξισορροπιστική δύναμη στην αλαζονεία του πλησίον; Μάλλον ναι, και έτσι μπορούμε να νοήσουμε το γραφικό (δος αυτοίς κακά Κύριε, δος αυτοίς κακά τοις ενδόξοις της γης), δηλαδή εμπιστευόμαστε σε Σένα Κύριε την αποκατάσταση της θείας τάξης. Κάνουμε υπομονή, αναμένουμε την επέμβασή Σου στη ζωή των επηρμένων και αλαζόνων ώστε να έλθουν σε μετάνοια, επιζητούμε το παιδευτικό έλεός Σου και γι'αυτούς. Αμήν.