Τὸ ἔχω ζήσει κι ἐγώ, πόσο ἰσχυρὸ εἶναι, εἰδικὰ στὶς ἀγγλοσαξωνικὲς χῶρες. Ὁ καθωσπρεπισμὸς διαπερνᾶ τὴν κοινωνία σὲ βαθμὸ ἀστείας τυπολατρείας. Ὡστόσο, ἔχουμε μπεῖ σὲ ἄλλο κεφάλαιο πλέον ἐδῶ καὶ ἀρκετὸ καιρό. Ἡ ἐπιδίωξη τοῦ φαίνεσθαι ἔχει πρὸ πολλοῦ γίνει αὐτοσκοπός. Ὑποκαθιστᾶ καὶ εὐρέως ἀντικαθιστᾶ τὴν ἀναζήτηση τοῦ εἶναι. Τὸ κτίσιμο τοῦ εἶναι δὲν μπορεῖ νὰ γίνει αὐτοστιγμεί, ἀποτελεῖ ἔμπονη ἐνασχόληση, μέρα καὶ νύχτα, θὰ ἔλεγα, ἀλλὰ ἔχει διάρκεια.
Τὸ φαίνεσθαι θέλει καὶ αὐτὸ τὸν κόπο του, τὴν ἀγωνία του ἀλλὰ εἶναι ἐφήμερο καὶ ψευδές. Καταῤῥέει εὔκολα σὲ μιὰ ἀδόκητη στιγμή, ἰδιαίτερα σὲ μιὰ ἀπροσδόκητη ἀσθένεια.
Αὐτὸ εἶναι λυτρωτικό, δὲν τὸ ἀντιλαμβανόμαστε ὅμως πάντα. Πώς, δηλαδή, ἡ κατάῤῥευσή του ἔρχεται ὡς μάθημα πραγματικῆς ἀξιακῆς βάσης. Γκρεμίζεται τὸ φαίνεσθαί μας γιὰ νὰ ἀποφασίσουμε, ἐπιτέλους, νὰ χτίσουμε τὸ εἶναι μας. Δυστυχῶς, δὲν τὸ ἐκλαμβάνουμε ὡς μάθημα ἀλλὰ ὡς ἀτυχία. Ἡ ζωή, ὅμως, δὲν εἶναι πηγὴ ἀτυχιῶν ἀλλὰ δασκάλα ἐμπειριῶν.
Θυμόμαστε πὼς ὁ Κύριος ἔδινε μεγάλη σημασία στὴ διδασκαλία Του γιὰ τὸ ταμεῖο. Αὐτὸ ποὺ κάνουμε μυστικά, στὸν ἰδιωτικό μας χῶρο, ἐκεῖ ποὺ μόνο ἐμεῖς καὶ ὁ Θεός γνωρίζει. Ἡ προσευχή καὶ ἡ ἐλεημοσύνη θέλει νὰ γίνονται μυστικά. Καὶ Ἐκεῖνος ποὺ βλέπει τὰ μυστικὰ θὰ τὸ ἀνταποδώσει στὰ φανερά. Αὐτὸ τὸ διὰ τὸ θεαθῆναι ταλαιπωρεῖ ἀνέκαθεν τοὺς ἀνθρώπους. Μιλᾶ ὁ Χριστὸς ξεκάθαρα πὼς δὲν ἀγαπᾶ νὰ ἐνασχολεῖται ὁ ἄνθρωπος μὲ τὸ φαίνεσθαι. Ἀπὸ τότε.
Δὲν θὰ μακρύνει ὁ καιρὸς ποὺ ὅλη μας ἡ ζωὴ θὰ εἶναι ἕνας ἀγώνας δρόμου γιὰ τὸ φαίνεσθαι. Πρῶτα ἦταν τὰ likes στὸ facebook, μετὰ στὸ instagram, κλπ., μετὰ οἱ πόντοι κοινωνικῆς συμμόρφωσης στὴν Κίνα καὶ πάει λέγοντας. Ἡ κοινωνικὴ συμμόρφωση εἶναι ἡ ἀπαίτηση τῆς κρατικῆς μηχανῆς γιὰ ἕνα καθωσπρέπει φαίνεσθαι. Καὶ μέσα μας τὸ καζάνι νὰ βράζει. Τὸ εἶναι μας νὰ ἐπαναστατεῖ ἀλλά, ἀλλά... Ἐὰν δὲν θέλουμε νὰ στερηθοῦμε τὰ ψιχία τῆς εὐνομούμενης κοινωνίας ὀφείλουμε νὰ συμμορφωθοῦμε.
Σὲ αὐτὴ τὴ συντονισμένη τρέλα, κάποιοι, λίγοι, ἐπέλεξαν νὰ εἶναι οἱ τρελοί, οἱ διὰ Χριστὸν σαλοί. Οἱ ἀτημέλητοι, οἱ ἀνεπιτήδευτοι, οἱ ἀσυμμόρφωτοι, οἱ κάποτε-κάποτε ἀγενεῖς, οἱ μὴ φαινομενικοί. Ἐπέλεξαν αὐτὴ τὴν ἀκρότητα γιὰ νὰ ἐπιδείξουν τὴν φαυλότητα τῆς ἄλλης ἀκρότητας. Ἔγιναν κλόουν γιὰ νὰ γελοιοποιήσουν ὅλους ἐμᾶς ποὺ πιθηκίζουμε ἕνα λαμπερὸ χαμόγελο, μία φωτογραφικὴ εὐτυχία ἀναρτημένη στοὺς κοινωνικοὺς ἱστούς.
Φέρνω καὶ ξαναφέρνω στὸ νοῦ τὸν παπα-Φώτη τὸ Λαυριώτη καὶ τὸν Χαραλάμπη τὸν "κολιτσιδιάρη". Ποὺ ἥλκυαν πάνω τους τὸν μυκτηρισμὸ τῶν ἀνθρώπων ἐπειδὴ αὐτὸ τὸν τρόπο ἐπέλεξαν γιὰ νὰ διδάξουν τὴν ἐπιδίωξη τοῦ εἶναι. Εἶμαι βέβαιος πὼς ἄν ὁ κόσμος μας ἦταν ἰσοῤῥοπημένος δὲν θὰ χρειαζόταν νὰ μποῦν στὴ διαδικασία αὐτῆς τῆς αὐστηρῆς ἀπαξίωσης τοῦ σημερινοῦ τρόπου ζωῆς. Τῆς ἐπίδειξης τῆς τραγικότητάς μας μέσω τῆς αὐτογελοιοποιήσεώς τους.
Ἡ τραγικότητα τῆς ἀπώλειας τοῦ σκοποῦ μας, τοῦ σωτηριώδους σκοποῦ μας, τῆς ἐπίτευξης τοῦ εἶναι (πρβλ. τὸ τοῦ Μενάνδρου ὡς χαρίεν ἐστ'ἄνθρωπος ἄν ἄνθρωπος ᾖ), κραυγάζει μέσα ἀπὸ τὸ εἶναι κάποιων λιγοστῶν παλιάτσων.
